Gastroskopia jest badaniem endoskopowym górnego odcinka przewodu pokarmowego. Wykonuje się je za pomocą endoskopu, czyli elastycznego przewodu wyposażonego w źródło światła i kamerę. Gastroskopia pomaga wykryć zarówno wczesne, jak i zaawansowane zmiany chorobowe, przez co pacjent unika poważnych komplikacji zdrowotnych. W medycynie nie ma bardziej precyzyjnego badania, które pozwoliłoby ocenić stan przełyku, żołądka i dwunastnicy. Jak przygotować się do gastroskopii i jak ona przebiega?
Gastroskopia, czyli diagnostyczne badanie górnego odcinka przewodu pokarmowego
Gastroskopia jest jednym z najlepszych badań diagnostycznych przełyku, żołądka i dwunastnicy. Podczas gastroskopii lekarz może pobrać fragmenty błony śluzowej, aby na tej podstawie zlokalizować powstałe zmiany. Badanie pozwala także wykryć obecność bakterii Helicobacter pylori, które są główną przyczyną wrzodów żołądka. Dzięki badaniu gastroskopowemu można usunąć ewentualne polipy, poszerzyć zwężenia przewodu pokarmowego lub zatamować krwawienie wewnętrzne.
Podczas badania używa się endoskopu, czyli cienkiego, elastycznego teleskopu o grubości małego palca. Ów endoskop wprowadza się przez usta do przełyku, a następnie do żołądka i dwunastnicy. Endoskop zakończony jest kamerą i lampką, co pozwala lekarzowi dokładnie obejrzeć poddawane badaniu narządy wewnętrzne.
Podczas gastroskopii specjalista często pobiera małą próbkę z wewnętrznej wyściółki żołądka, a następnie przekazuje ją do badania histopatologicznego.
Jakie są wskazania do wykonania gastroskopii?
Istnieje wiele wskazań do przeprowadzenia gastroskopii. Lekarz kieruje na badanie wówczas, gdy pacjent uskarża się na:
- zgagę
- problemy z przełykaniem
- bóle brzucha
- nudności
- wymioty
- odbijanie
- uczucie przepełnienia występujące po posiłku
- zaburzenia łaknienia
Gastroskopia dzieli się na terapeutyczną (usuwanie polipów i innych zmian, tamowanie krwawienia wewnętrznego) i diagnostyczną. Tę ostatnią stosuje się w celu rozpoznawania i monitorowania takich schorzeń jak:
- łagodne i złośliwe nowotwory
- celiakia
- zmiany popromienne
- choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
- przełyk Barretta (w przełyku pojawiają się nieprawidłowe komórki typowe dla jelita)
- choroba refluksowa
- nadżerki i stany zapalne błon śluzowych przełyku, żołądka i dwunastnicy
Przeciwwskazania do badania gastroskopowego
Gastroskopia, choć mało przyjemna, jest stosunkowo bezpieczna. Powikłania po badaniu pojawiają się niezwykle rzadko. Bywają jednak sytuacje, kiedy trzeba z niego zrezygnować. Przeciwwskazaniem do wykonania gastroskopii są: perforacja górnego odcinka przewodu pokarmowego, nieustabilizowana choroba wieńcowa, ostra niewydolność serca, ostra niewydolność oddechowa. Zaniechać badania trzeba także wtedy, kiedy pacjent nie jest w stanie współpracować z lekarzem, a nie ma możliwości, aby gastroskopię przeprowadzić w pełnej narkozie.
Jak przygotować się do gastroskopii?
Około 6 godzin przed badaniem gastroskopowym nie należy nic jeść. Ostatni napój pacjent może wypić 4 godziny przed planowanym zabiegiem. Płynami dozwolonymi są kawa bez mleka, woda mineralna niegazowana lub słaba herbata.
Jeśli pacjent przyjmuje leki, powinien zażyć je rano, popijając niewielką ilością wody. Kilka godzin przed gastroskopią należy zrezygnować z palenia papierosów i żucia gumy.
Kiedy pacjent przyjmuje leki obniżające krzepliwość krwi, powinien przed badaniem skonsultować ich zażycie z lekarzem. W niektórych przypadkach specjalista modyfikuje leczenie.
Przebieg gastroskopii
Przed badaniem specjalista znieczula pacjentowi gardło lub podaje środek znieczulający do żyły w tylnej części dłoni. Gastroskopię można wykonać w pełnym znieczuleniu, kiedy na przykład osoba bardzo źle reaguje na badanie.
Następnie pacjent kładzie się na lewym boku. Pielęgniarka zakłada specjalny ustnik, który zapobiega zaciskaniu ust podczas badania. Kolejny krok to „połknięcie” przez pacjenta górnej części endoskopu. Kiedy już się to uda, lekarz przesuwa endoskop w dół przełyku, w kierunku żołądka i dwunastnicy.
Podczas badania pacjent może mieć odruch wymiotny, co jest normalną reakcją organizmu.
Kamera na końcu endoskopu przesyła obraz do ekranu monitora. W ten sposób lekarz widzi wszelkie nieprawidłowości w obrębie przełyku, żołądka i dwunastnicy.
Jeśli pacjent ma silny odruch wymiotny, może zdecydować się na gastroskopię przez nos, nazywaną także bezstresową. Polega ona na wprowadzeniu gastroskopu przez nos do przełyku, żołądka i dwunastnicy. Po badaniu nie ma dyskomfortu związanego z bólem gardła, który często pojawia się po przeprowadzeniu gastroskopii metodą tradycyjną.
Alternatywą dla gastroskopii są tomografia komputerowa lub badanie radiologiczne. Jednak nie pozwalają one pobrać wycinka do badania histopatologicznego. A właśnie to jest kluczowe w diagnostyce i terapii niektórych schorzeń.
Sprawdź naszą ofertę: https://betamed.pl/gastroskopia/