Wraz z powrotem dzieci i młodzieży do szkół rozpoczęły sie regularne wizyty profilaktyczne policjantów w szkołach. W prowadzonych spotkaniach jednym głównych tematów jest odpowiedzialność prawna nieletnich.
Kim jest nieletni?
1. Osoba, która ukończyła 10 lat, a nie ukończyła 18 lat, a przejawia zachowania świadczące o demoralizacji;
2. Osoba, która ukończyła 13 lat, a nie ukończyła lat 17 i dopuściła się popełnienia czynu zabronionego przez ustawę jako przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, albo wykroczenie lub wykroczenie skarbowe – w tym okresie nieletni odpowiada prawnie, natomiast po ukończeniu 17 roku życia odpowiada w pełni karnie, chyba, że zaszły podstawy do pociągnięcia nieletniego do odpowiedzialności na zasadzie artykuł 10 paragraf 2 kodeksu karnego, kiedy to nieletni może odpowiadać karnie już od ukończenia 15 roku życia;
3. Osoba, która nie ukończyła 21 lat i względem której zostały orzeczone środki wychowawcze, środek leczniczy lub środek poprawczy.
Małoletnim, którzy nie ukończyli 13 lat nie można przypisać winy.
W stosunku do małoletnich, którzy ukończyli 13 lat w grę wchodzi ich własna odpowiedzialność, co w zasadzie wyłącza odpowiedzialność sprawujących nadzór na podstawie artykuł 427 kodeksu cywilnego. Artykuł 415 Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.
Odpowiedzialność własna 13-latka oczywiście nie wyłącza odpowiedzialności rodziców czy też innych osób zobowiązanych do nadzoru za własne ich zachowania polegające na zawinionym niedopełnieniu obowiązku nadzoru.
Zasady odpowiedzialności nieletniego:
- Musi osiągnąć określony wiek
- Popełniony czyn musi być społecznie szkodliwy
- Jest niezgodny z prawem
- Wyczerpuje znamiona przestępstwa, przestępstwa skarbowego lub określonych wykroczeń
Czyn karalny
Jest to czyn zabroniony przez ustawę jako przestępstwo lub przestępstwo skarbowe oraz wykroczenie lub wykroczenie skarbowe.
Demoralizacja
To naruszenie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych, żebranie, używanie słów nieprzyzwoitych, używanie przemocy w rodzinie oraz przejawianie innych zachowań naruszających zasady współżycia społecznego.
NARKOTYKI I DOPALACZE!!
Młodzi ludzie powinni również wiedzieć, że posiadanie narkotyków, nawet w niedużych ilościach , jest w Polsce czynem karalnym. Poza odpowiedzialnością prawną za posiadanie należy mieć na względzie ogrom zagrożeń dla życia i zdrowia ludzkiego jakie niesie za sobą dla młodzieży używanie narkotyków, w tym w szczególności nowych substancji narkotycznych zwanych powszechnie „dopalaczami”.
Te substancje psychoaktywne działają na układ nerwowy człowieka podobnie jak znane wcześniej narkotyki, lecz nigdy nie ma pewności, że nawet jednorazowe zażycie może zakończyć się śmiercią człowieka. Lekarze często w takich sytuacjach nie są w stanie uratować ludzkiego życia, mogą jedynie leczyć zatruty „dopalaczami” organizm w sposób objawowy, a często negatywne zmiany jakie toksyny wyrządziły w zatrutym organizmie są nieodwracalne.
PAMIETAJCIE! Nie ma bezpiecznych narkotyków i „dopalaczy”. Wszystkie uzależniają, a nawet mogą was zabić.
Polskie prawo zabrania również wprowadzanie do sprzedaży środków odurzających lub substancji psychotropowych, udzielania ich osobie małoletniej (do 18. roku życia), a także udzielania innej osobie pełnoletniej, ułatwianie użycia albo nakłanianie do użycia takiego środka lub substancji, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej. Na podkreślenie zasługuje fakt, że ustawodawca przewiduje zwiększenie kary, jeśli sprawca takich czynów dopuści się wobec osoby małoletniej.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRAWNA NIELETNICH ZA CYBERPRZEMOC – AGRESJĘ ELEKTRONICZNĄ
Cyberprzemoc, to takie zachowania jak stosowanie przemocy przez prześladowanie, uporczywe nękanie, obrażanie, zastraszanie, wyśmiewanie się, podszywanie się pod kogoś, włamywanie się na cudze konta, publikowanie oraz rozsyłanie filmów, które kogoś ośmieszają, tworzenie obrażających kogoś stron internetowych czy pisanie obraźliwych komentarzy za pośrednictwem Internetu z wykorzystaniem portali społecznościowych, forum dyskusyjnych czy chociażby poczty elektronicznej, a także telefonu komórkowego.
W zakresie odpowiedzialności prawnej osoba, która dopuszcza się takiego czynu odpowiada z przepisów Kodeksu karnego takich jak na przykład
- artykuł190 (groźba karalna),
- artykuł 190a (uporczywe nękanie - stalking),
- artykuł 212 (zniesławienie), artykuł 216 (znieważenie) albo
- artykuł 265 (przestępstwa przeciwko ochronie informacji).
Młodzież musi mieć świadomość, że bezprawne użycie cudzego wizerunku – stanowi naruszenie dóbr osobistych to jest godności czy dobrego imienia. W sytuacji, kiedy poprzez działania o znamionach cyberprzemocy doszło do wyrządzenia szkody osobistej, pokrzywdzony może dochodzić swoich praw na drodze cywilnoprawnej.
